Zaburzenia układu stomatognatycznego
Są to bardzo częste nieprawidłowości, bywają określane mianem zaburzeń czynności układu ruchowego narządu żucia (URNŻ). Jest to określenie bardzo ogólne, zawierające szereg charakterystycznych objawów:
Ból
Jest to objaw najpoważniejszy, ponieważ ból przewlekły może prowadzić do zaburzeń profilu psychologicznego pacjenta. Może on lokalizować się we wszystkich okolicach twarzy, bardzo często odczuwany jest jako ból głowy. Z tego typu bólami pacjenci często "związani" są latami, ponieważ do lat 90 ubiegłego wieku omawiana problematyka nie stanowiła praktycznie (z niewielkimi wyjątkami) przedmiotu badań w Polsce.
Spośród struktur układu ruchowego narządu żucia (URNŻ), źródłem bólu (oprócz zębów i dziąseł) są najczęściej mięśnie żucia, dające bóle promieniujące do różnych nierzadko odległych okolic (bóle głowy), oraz stawy skroniowo-żuchwowe (SSŻ). W przypadku tych ostatnich ból umiejscawia się zdecydowanie najczęściej tuż przed uchem lub "w uchu", rzadko jednak promieniuje do innych stref.
Osobnego wytłumaczenia wymagają mięśnie karku i szyi. Są one czynnościowo związane z URNŻ, a bóle wynikające z ich przeciążenia, są odczuwane jako opasujące bóle całej głowy. Bóle tego typu należy bezwzględnie różnicować z bólami znajdującymi swe źródło w kręgosłupie szyjnym. W tym przypadku przyczyna, mechanizm, objawy i leczenie są diametralnie inne niż w przypadku bólów mięśniowych!
Nieprawidłowe rozwieranie szczęk
Jest to względnie częsty objaw dysfunkcji US. Można mówić o zbyt szerokim rozwieraniu szczęk (nadwichnięcie, zwichnięcie), kiedy to szczęka dolna "zacina" się i nie ma możliwości zamknięcia ust, bądź też podczas szerokiego otwierania występuje charakterystyczny "przesuw" odczuwany nieprzyjemnie przed uchem.
Przeciwnym zjawiskiem jest ograniczone rozwieranie szczęk, czyli ograniczona ruchomość żuchwy polegająca na braku możliwości pełnego otwarcia ust. Najczęstsze przyczyny to zaburzenia mięśni żucia oraz zaburzenia pracy stawu skroniowo-żuchwowego. Autorzy niemieccy i holenderscy wyróżniają sześć odmiennych przyczyn takiego stanu, wszystkie one można perfekcyjnie odróżnić odpowiednim sposobem badania.
Objawy akustyczne czyli osłuchowe
Zalicza się do nich objawy ze strony stawów skroniowo-żuchwowych, znajdujących się tuż przed uchem. Mogą one mieć charakter trzasków i przeskoków podczas żucia i ziewania, mogą przypominać tarcie oraz trzeszczenie. Odgłosy te mogą mieć charakter bezbolesny, choć czasem mogą one być do tego stopnia nieprzyjemne czy bolesne, iż znacznie utrudniają akt żucia i mówienia. Światowa nauka wyróżnia w sumie jedenaście przyczyn objawów osłuchowych w SSŻ, są one także możliwe do dokładnego zidentyfikowania dzięki precyzyjnej metodzie badania zaproponowanej przez autorów holenderskich i niemieckich (patrz:
kontakt).
Ostre zaburzenia zwarcia
Jest to zjawisko rzadkie, polegające na nagłym złym "dopasowaniu" zębów do siebie. Przyczyny tego stanu to najczęściej urazy i wypadki, chociaż niekiedy mogą one być wynikiem długo trwających zaburzeń mięśniowych URNŻ i zaburzeń SSŻ.